Opgerekte distributieketting is een ernstig gebrek. Geen slijtage, maar non-conformiteit. Wettelijke garantie is van toepassing.

Foto: M 93 – BMW 116i M-Sportpaket (F20) – Frontansicht, 24. Juni 2012 – CC BY-SA 3.0 DE, via Wikimedia Commons

De distributieketting verspringt van een BMW 116i (1-serie benzine, handgeschakeld, motorcode N43B16A) uit 2008. De motor gaat stuk omdat de timing niet meer goed liep. De distributieketting blijkt opgerekt te zijn.

De auto is verkocht voor € 5.850 en met 176.000 km. De wettelijke garantie is niet beperkt tot een bepaalde prijs, bouwjaar (leeftijd) of kilometerstand. En daar gaat dit artikel dan ook over.

Je hebt het recht om te krijgen wat je hebt gekocht. En wat je hebt gekocht is niet alleen een auto, maar de verwachting bij die auto.

Per persoon zal de verwachting bij een gebruikte auto verschillen. Het is daarom niet relevant wat een autohandelaar verwacht, maar wat de consumentkoper verwachtte.

€ 5.850 is veel geld voor een consument en voor een gewone instap-BMW, zoals een BMW 116i, is ruim € 6k een behoorlijke koopsom.

De rechter in eerste aanleg oordeelde nog als volgt:

De vraag is of zij erop bedacht had moeten zijn dat na zeven maanden de distributieketting aan vervanging on toe zijn, evenals de kleppen en de nokkenas.

De rechter vervolgt in het vonnis dat:

Met haar enkele betwisting hiervan, een distributieketting zou nooit vervangen behoeven te worden, heeft [de consumentkoper] het verweer van [Autohandelaar] onvoldoende gemotiveerd betwist, temeer nu dit onaannemelijk is en ook niet rijmt met ervaringen, die als algemeen bekend kunnen worden beschouwd.

Deze rechter oordeelde destijds tot afwijzing van het beroep op non-conformiteit. Gelukkig heeft de consument hoger beroep ingesteld, want het Gerechtshof oordeelt anders:

Er is echter wel sprake van non-conformiteit, als ten tijde van de aflevering al sprake was van een opgerekte distributieketting waarvan aannemelijk was dat deze binnen afzienbare

tijd zou springen, en die - zodra deze zou springen - grote schade aan de motor zou kunnen veroorzaken en verder rijden met de auto onmogelijk zou maken en daarom

direct (tegen hoge reparatiekosten) vervangen zou moeten worden. 

[Consumentkoper] hoefde op een dergelijk ernstig gebrek, dat niet in het normale  onderhoudsprogramma van de auto is opgenomen en niet als normale slijtage kan worden aangemerkt, niet bedacht te zijn.

[Consumentkoper] mocht immers verwachten dat de auto de eigenschappen bezat die voor normaal gebruik daarvan nodig zijn en dat is bij een auto met een zodanig opgerekte

distributieketting dat deze binnen afzienbare tijd zal springen niet het geval.

[Autohandelaar] heeft [consument] daarvoor niet gewaarschuwd en heeft niet gesteld dat ze de auto pas (veilig) kon gebruiken nadat de distributieketting was vervangen. 

De enkele opmerking op de koopovereenkomst dat [autohandelaar] een autogroothandel is, die de auto's aanbiedt zoals deze door haar aangekocht zijn zonder deze uitgebreid te keuren, tenzij de koper opdracht geeft voor een uitgebreide keuring tegen nader overeen te komen  voorwaarden, volstaat niet om daar anders over te oordelen. 

Dit geldt temeer omdat van de bepalingen die betrekking hebben op non-conformiteit gelet op het bepaalde in art. 7:6 BW niet ten nadele van een consumentkoper kan worden afgeweken en de rechten en vorderingen die de wet aan de consumentkoper ter zake van een tekortkoming in de nakoming van de verplichtingen van de verkoper toekent, niet kunnen worden beperkt of uitgesloten.

Nu het gebrek (de uitgerekte distributieketting) zich binnen zeven maanden na aflevering

(door het springen van de distributieketting) heeft geopenbaard, wordt het gebrek

vermoed al te hebben bestaan op het moment van aflevering, tenzij [autohandelaar] bewijst

dat het gebrek toen nog niet bestond. 

Van een situatie dat de aard van de zaak of de aard van de afwijking zich tegen het bewijsvermoeden verzet is niet gebleken. Het feit dat de auto op 29 juli 2022 APK goedgekeurd was, bewijst niet dat er op de afleverdatum nog geen sprake was van een uitgerekte distributieketting, omdat gesteld noch gebleken is dat het controleren van de distributieketting onderdeel uitmaakte van die keuring.

Dat deze auto een keuring voor de APK heeft gehad, betekent nog niet dat de distributieketting op dat moment niet al opgerekt was, want dat wordt niet gecontroleerd als onderdeel van de APK. Dat het dus goedgekeurd (afgemeld) was, levert dan ook geen tegendeelbewijs.

Verkoper had ook niet gewaarschuwd: let op, let op! de distributieketting is opgerekt en moet onmiddellijk vervangen worden. Die waarschuwing is niet gegeven. Dat is ook logisch, want de autoverkoper wilde de auto verkopen en dat lukt niet goed als je begint te waarschuwen over de slechte staat van de auto. Maar dat hoort wel, wettelijk gezien.

Je kunt je ook afvragen hoeveel gewone mensen bij een ketting denken: ochja, die moet ik regelmatig vervangen. Want wanneer is nu de laatste keer dat u een ketting hebt moeten vervangen? Van de fiets nog nooit. En dat is toch de ketting waar we het meeste van kennen. Een ketting heeft smering nodig, zoveel begrijpt de gewone consument, maar dat een ketting kan oprekken en vervolgens verspringen? Dat wisten we niet. En dat verwachten we dan ook niet.

En daarmee is een opgerekte distributieketting non-conform, tenzij de autohandelaar daarvoor gewaarschuwd heeft en als we het echt scherp willen houden: uitdrukkelijk dus schriftelijk en specifiek dus niet in algemene bewoordingen, maar overduidelijk: 'de ketting moet direct vervangen worden'. Dat had de autohandelaar voorafgaand aan de koop moeten mededelen. Die mededeling is niet vooraf gegeven en achteraf in een procedure als verweer die mededeling geven is weinig zinvol. De verwachtingen ten tijde van de koop kun je daar niet mee verandweren.

Conclusie: nu moet de autohandelaar bewijzen dat de distributieketting van deze BMW op het moment van levering nog niet was opgerekt. Het leveren van dat tegendeelbewijs is schier onmogelijk, want een distributieketting raakt niet zomaar opgerekt. En de autohandelaar heeft al zelf verklaard dat het vaker voorkomt dat de distributieketting rekt. Maar dat maakt het nog geen feit van algemene bekendheid. Gras is groen en een auto heeft normaal onderhoud nodig. Dat zijn feiten van algemene bekendheid. Dat een 2008 BMW 116i is uitgerust met een N43B16A motor en dat specifiek van die motor de distributieketting vroegtijdig vervangen moet worden? Niemand weet dat, behalve de autohandelaar die dat achteraf verklaart in de rechtbank. Zoiets moet je van tevoren mededelen. Duidelijk op papier en specifiek wat er aan de hand is en wat er moet gebeuren om normaal gebruik te kunnen (blijven) maken van de auto.

En dat is, tot slot, de wettelijke garantie: krijgen wat je hebt gekocht. En geen verklaringen achteraf dat je vooraf had moeten weten iets wat niemand weet, behalve de verkoper. Je mag die verplichting niet ontlopen door af te wijken van de wettelijke plicht om mededeling te doen en de verwachtingen correct weer te geven. Het is dwingend recht.